Diện tích 177,663 km2, dân số tính đến cuối năm 2003 là 242.280 người, Vũng Tàu nằm cách thành phố Hồ Chí Minh khoảng 125 km về hướng Đông Nam, là đô thị loại II và là tỉnh lỵ của tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu. Với 48,1 km bờ biển, Vũng Tàu là một bán đảo bao gồm 13 phường và một xã Long Sơn cách trung tâm thành phố Vũng Tàu khoảng 10 km theo đường chim bay. Vũng Tàu là thành trung tâm dầu khí lớn nhất của cả nước, có Xí nghiệp Liên doanh Vietsovpetro là biểu tượng cho sự thịnh vượng của ngành dầu khí Việt Nam đồng thời cũng là biểu tượng cho tình hữu nghị Việt-Nga. Công nghiệp dầu khí chiếm tỷ trọng lớn trong tổng giá trị sản xuất công nghiệp và có tính quyết định đối với tốc độ phát triển kinh tế trên địa bàn. Hiện nay, phần lớn năng lực sản xuất của ngành dầu khí Việt Nam (PetroVietnam) nằm ở thành phố Vũng Tàu và tuyệt đại đa số sản phẩm dầu mỏ và khí đốt của PetroVietnam cũng được khai thác tại vùng biển Vũng Tàu.
Vũng Tàu có Khu công nghiệp tập trung Đông Xuyên, nằm không xa trung tâm thành phố, rộng 160 ha đã được đầu tư hoàn chỉnh hệ thống cơ sở hạ tầng, phục vụ chủ yếu các dự án dịch vụ dầu khí, dịch vụ hàng hải, sửa chữa tàu biển và các ngành công nghiệp không độc hại. Hiện nay, trên địa bàn thành phố có hơn 40 công ty có vốn đầu tư nước ngoài, hoạt động chủ yếu trong các ngành dịch vụ dầu khí, du lịch và công nghiệp. Ngoài ra, thành phố còn phát triển các ngành công nghiệp chế biến hải sản, may mặc- giày da xuất khẩu, thu hút hàng ngàn công nhân.
Với khí hậu mát mẻ, bãi biển quanh năm có ánh mặt trời, nhiệt độ trung bình khoảng 27oC, Vũng Tàu là nơi nghỉ mát lý tưởng. Những bãi cát dài, phẳng mịn, độ dốc thoai thoải, những con đường vòng quanh chân Núi Lớn và Núi Nhỏ, nối liền các di tích và danh thắng nổi tiếng như ngọn Hải Đăng, tượng Chúa giang tay, Niết bàn Tịnh xá, Bạch Dinh, Thích Ca Phật đài... là những yếu tố tạo ra lợi thế thu hút khách du lịch. Mỗi năm, Vũng Tàu đón bình quân ba triệu lượt du khách. Doanh thu thương mại và dịch vụ du lịch trên địa bàn đạt khoảng 2.300 tỷ đồng/năm. Vũng Tàu hiện có khoảng 4.500 nhà hàng-khách sạn, trong đó có 18 khách sạn đã được xếp hạng từ 1 đến 3 sao, với gần 1.300 phòng đạt tiêu chuẩn đón khách quốc tế.
Đánh bắt và chế biến hải sản là một nghề truyền thống của Vũng Tàu. Với khoảng 1.400 phương tiện, tổng công suất gần 10.000 CV, hàng năm Vũng Tàu khai thác từ 42-45 ngàn tấn hải sản các loại.
Với vị trí là cửa ngõ của các tỉnh miền Đông Nam bộ hướng ra biển Đông, Vũng Tàu có tiềm năng lớn trong việc lưu thông hàng hóa bằng các tuyến đường bộ và đường thủy. Khối lượng hàng hóa do dịch vụ trên địa bàn vận chuyển đạt 240.000 tấn/năm, số lượng khách luân chuyển khoảng 660.000 người/năm. Hệ thống cảng sông, cảng biển đã và đang tiếp tục được xây dựng. Trên sông Dinh hiện đã có 7 cảng lớn, có thể tiếp nhận được tàu từ 5-10 ngàn tấn. Trong quy hoạch, cảng Sao Mai-Bến Đình có thể đón tàu từ 4-5 vạn tấn. Các cảng tại Vũng Tàu là cảng thương mại và cảng chuyên dùng cho ngành dầu khí, hải sản với tổng chiều dài cầu cảng gần 2.000 m. Hệ thống đường giao thông nội thành dài hơn 120 km đã được đầu tư nâng cấp cùng với hệ thống cây xanh, tiểu đảo, đèn giao thông, biển báo, đèn chiếu sáng khá đồng bộ.
Vũng Tàu có bệnh viện Lê Lợi với 250 giường bệnh, 100 % phường, xã đã có trạm y tế. Hệ thống trường học bao gồm gần 30 nhà trẻ, hơn 20 trường tiểu học, 13 trường cấp II và III (trong đó có một trường chuyên cấp tỉnh) được xây dựng đúng qui cách, phân bố đều ở các phường trong thành phố. Tại Vũng Tàu, Trường Cao đẳng Cộng đồng do Hà Lan tài trợ đã chính thức hoạt động. Ngoài ra, trên địa bàn thành phố còn có phân hiệu của một số trường đại học như Đại học Mỏ Địa chất, Đại học Thủy sản Nha Trang, Đại học Ngoại ngữ Hà Nội, Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh, Đại học Hàng hải, Đại học Tài chính-Kế toán, Đại học Công nghệ TP Hồ Chí Minh... Các phân hiệu này đã đào tạo hàng ngàn sinh viên trong nhiều ngành học khác nhau. Trường đại học Kỹ thuật Swinburne Vabis (Australia) đang được triển khai tại Vũng Tàu.
Vũng Tàu cũng là nơi thường được chọn để tổ chức một số giải thi đấu lớn của khu vực và quốc tế như giải Cờ Vua châu Á, giải cờ tướng các đội mạnh toàn quốc, giải quần vợt, bóng chuyền bãi biển... Đặc biệt, thành phố có nhà thi đấu đa năng 3000 chỗ ngồi vừa khánh thành.