Bệnh viêm da cơ địa là một trong những bệnh về da phổ biến và thường gặp ở trẻ em đặc biệt là những trẻ ở độ tuổi từ 0 tháng tuổi đến 5 tuổi là đối tượng dễ mắc bệnh viêm da cơ địa nhất, và thường kéo dài và dễ dàng tái phát kể cả khi lớn. Ngoài ra bệnh còn có thể bị ở một số người lớn ở độ tuổi trường thành, do lúc nhỏ bệnh chưa tái phát và ủ bệnh đến khi lớn gặp điều kiện thuận lợi cũng làm cho bệnh khởi phát. Đặc biệt là vào mùa đông khi thời tiết khô hanh độ ẩm cao thì tình trạng bệnh tái phát rất là cao gây ảnh hưởng rất lớn đến người bệnh.
Các tác nhân gây ảnh hưởng đến bệnh
Hiện nay người ta chỉ biết đến được các nguyên nhân gây ra bệnh viêm da cơ địa như do di truyền, môi trường sống là những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bệnh viêm da cơ địa. Nếu gia đình có người bị mắc bệnh này thì bạn nên phòng ngừa cho trẻ từ khi còn nhỏ bởi vì nếu biết cách phòng ngừa tốt thì bệnh sẽ ít có cơ hội phát ra hơn, tránh làm tình trạng bệnh nặng thêm, một số yếu tố khiến bệnh nặng thêm như ăn nhiều hải sản như tôm, cua, cá, trứng sữa, tiếp xúc với lông thú. Để làn da khô thiếu nước. Các chất tấy rửa mạnh như xà bông, nước hoa, dầu gội, các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá cũng là những tác nhân khiến cho bạn bị bệnh này và bệnh ngày càng phát triển hơn.
Dấu hiệu viêm da cơ địa
Dấu hiệu viêm da cơ địa rất đa dạng, có thể chỉ đơn giản là các đám khô da mất sắc tố nhưng cũng có thể biểu hiện rất nặng như đỏ da toàn thân.
Triệu chứng điển hình của bệnh biểu hiện tùy thuộc vào từng giai đoạn. Giai đoạn cấp tính: hay gặp ở trẻ em, đặc trưng bởi các đám ban đỏ hình tròn, bị bong trợt da, trên bề mặt có các mụn nước và vảy tiết, xuất tiết nhiều dịch viêm và xung quanh bị phù nề. Bệnh nhân rất ngứa, cảm giác rát bỏng, nhất là về đêm, làm cho người bệnh bị mất ngủ, gãi nhiều có thể làm cho da bị trầy xước, nhiễm khuẩn. Giai đoạn mạn tính: biểu hiện với các đám sẩn đỏ, dày sừng, bong vảy, rối loạn sắc tố da. Bệnh nhân gãi nhiều có thể để lại các hậu quả trên da như dày da, tróc da, sưng nề, nứt kẽ, chảy nước vàng và đóng vảy tiết. Ở trẻ nhỏ, bệnh thường xuất hiện ở mặt, da đầu và mặt duỗi các chi. Còn ở trẻ lớn hoặc những người mà bệnh diễn biến kéo dài, tổn thương da thường khu trú ở nếp gấp của các chi. Ở người lớn, viêm da cơ địa thường chỉ biểu hiện đơn thuần ở bàn tay.
Do triệu chứng bệnh của mỗi người có thể thay đổi theo thời gian nên việc khai thác tiền sử đóng vai trò hết sức quan trọng.
Viêm da cơ địa điều trị như thế nào ?
Hiện nay cách trị bệnh viêm da cơ địa phổ biến và thường dùng đó chính là làm ẩm cho da, ngăn chặn viêm nhiễm bằng các loại thuốc vừa có công dụng chống viêm, giữ ẩm để tránh ngứa hoặc dát.
Chăm sóc da: Sử dụng các loại kem làm mềm da, tạo độ ẩm cho da. Tránh tiếp xúc với các chất kích ứng da như xà phòng, chất sát khuẩn, hóá chất, khói thuốc lá, rượu bia... vì chúng có thể càng làm da bị khô hơn. Bạn nên sử dụng các loại xà phòng ít bị khử mỡ và có pH trung tính để thay thế. Nên cắt móng tay thường xuyên và hạn chế gãi nhiều vì có thể làm tăng nặng triệu chứng của bệnh. Có thể sử dụng gạc ướt để đắp các tổn thương da nặng hoặc kéo dài để giúp giảm ngứa, làm mềm da, ngăn ngừa gãi quá nhiều vào tổn thương và thúc đẩy quá trình liền sẹo. Cần lưu ý tắm rửa sạch sẽ hằng ngày.
Tìm và loại trừ nguyên nhân gây bệnh hoặc làm nặng bệnh. Cần xác định các yếu tố gây bệnh thông qua khai thác kỹ tiền sử của người bệnh và làm các thử nghiệm dị ứng tại các cơ sở chuyên khoa về dị ứng. Nếu xác định được chính xác các yếu tố này, người thầy thuốc có thể đưa ra được những lời khuyên thích hợp cho bệnh nhân. Cần loại trừ những loại thức ăn làm nặng bệnh, nhưng cần lưu ý có các thức ăn thay thế để tránh cho trẻ bị suy dinh dưỡng. Nếu bụi nhà là nguyên nhân gây bệnh, người bệnh cần lau rửa giường, thay ga đệm hàng tuần, dùng quạt gió để giảm độ ẩm trong nhà. Nên giặt sạch các quần áo mới trước khi mặc để loại bỏ chất formaldehyde và các hóa chất khác có thể gây kích ứng da còn tồn lại từ quá trình sản xuất và đóng gói. Bạn cũng không nên mặc quần áo quá chật, quần áo bằng vải nilon, tránh mặc đồ len.
Sử dụng thuốc chống viêm: dùng glucocorticoid bôi tại chỗ như kem fluticasone, betamethasone, clobetasone 2 lần mỗi ngày trong giai đoạn cấp, sau khi bệnh đã được kiểm soát, có thể bôi cách ngày hoặc 2 lần mỗi tuần tại tổn thương để ngăn ngừa bệnh tái phát. Những loại glucocorticoid có tác dụng rất mạnh chỉ nên dùng trong thời gian ngắn và tại những vùng dày sừng, không được dùng ở mặt và những vùng da mỏng.
Hiện nay người ta sử dụng một số thuốc có công dụng ức chế dung môi để điều trị viêm da cơ địa rất nhiệu quả và an toàn, ngoài ra việc chiếu tia cực tím cũng đem lại hiệu quả cho các bệnh nhân bị nặng tuy nhiên cũng có nhiều trường hợp bị dị ứng hay còn gọi là bị tác dụng phụ của thuốc làm tình trạng bệnh nặng thêm. Chính vì vậy khi bị bệnh nên đưa trẻ đến bác sĩ da liễu để khám nhằm đưa ra cách điều trị tốt nhất.
Dùng thuốc kháng histamin để giảm ngứa. Do ngứa thường tăng lên về đêm nên có thể sử dụng các loại thuốc kháng histamin có tác dụng an thần vào tối trước khi đi ngủ. Những trường hợp bệnh nặng, không đáp ứng với các điều trị tại chỗ, có thể dùng một đợt glucocorticoid đường uống ngắn ngày nhưng phải lưu ý giảm dần liều trước khi ngưng hẳn thuốc.
Các tác nhân gây ảnh hưởng đến bệnh
Hiện nay người ta chỉ biết đến được các nguyên nhân gây ra bệnh viêm da cơ địa như do di truyền, môi trường sống là những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bệnh viêm da cơ địa. Nếu gia đình có người bị mắc bệnh này thì bạn nên phòng ngừa cho trẻ từ khi còn nhỏ bởi vì nếu biết cách phòng ngừa tốt thì bệnh sẽ ít có cơ hội phát ra hơn, tránh làm tình trạng bệnh nặng thêm, một số yếu tố khiến bệnh nặng thêm như ăn nhiều hải sản như tôm, cua, cá, trứng sữa, tiếp xúc với lông thú. Để làn da khô thiếu nước. Các chất tấy rửa mạnh như xà bông, nước hoa, dầu gội, các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá cũng là những tác nhân khiến cho bạn bị bệnh này và bệnh ngày càng phát triển hơn.
Dấu hiệu viêm da cơ địa
Dấu hiệu viêm da cơ địa rất đa dạng, có thể chỉ đơn giản là các đám khô da mất sắc tố nhưng cũng có thể biểu hiện rất nặng như đỏ da toàn thân.
Triệu chứng điển hình của bệnh biểu hiện tùy thuộc vào từng giai đoạn. Giai đoạn cấp tính: hay gặp ở trẻ em, đặc trưng bởi các đám ban đỏ hình tròn, bị bong trợt da, trên bề mặt có các mụn nước và vảy tiết, xuất tiết nhiều dịch viêm và xung quanh bị phù nề. Bệnh nhân rất ngứa, cảm giác rát bỏng, nhất là về đêm, làm cho người bệnh bị mất ngủ, gãi nhiều có thể làm cho da bị trầy xước, nhiễm khuẩn. Giai đoạn mạn tính: biểu hiện với các đám sẩn đỏ, dày sừng, bong vảy, rối loạn sắc tố da. Bệnh nhân gãi nhiều có thể để lại các hậu quả trên da như dày da, tróc da, sưng nề, nứt kẽ, chảy nước vàng và đóng vảy tiết. Ở trẻ nhỏ, bệnh thường xuất hiện ở mặt, da đầu và mặt duỗi các chi. Còn ở trẻ lớn hoặc những người mà bệnh diễn biến kéo dài, tổn thương da thường khu trú ở nếp gấp của các chi. Ở người lớn, viêm da cơ địa thường chỉ biểu hiện đơn thuần ở bàn tay.
Do triệu chứng bệnh của mỗi người có thể thay đổi theo thời gian nên việc khai thác tiền sử đóng vai trò hết sức quan trọng.
Viêm da cơ địa điều trị như thế nào ?
Hiện nay cách trị bệnh viêm da cơ địa phổ biến và thường dùng đó chính là làm ẩm cho da, ngăn chặn viêm nhiễm bằng các loại thuốc vừa có công dụng chống viêm, giữ ẩm để tránh ngứa hoặc dát.
Chăm sóc da: Sử dụng các loại kem làm mềm da, tạo độ ẩm cho da. Tránh tiếp xúc với các chất kích ứng da như xà phòng, chất sát khuẩn, hóá chất, khói thuốc lá, rượu bia... vì chúng có thể càng làm da bị khô hơn. Bạn nên sử dụng các loại xà phòng ít bị khử mỡ và có pH trung tính để thay thế. Nên cắt móng tay thường xuyên và hạn chế gãi nhiều vì có thể làm tăng nặng triệu chứng của bệnh. Có thể sử dụng gạc ướt để đắp các tổn thương da nặng hoặc kéo dài để giúp giảm ngứa, làm mềm da, ngăn ngừa gãi quá nhiều vào tổn thương và thúc đẩy quá trình liền sẹo. Cần lưu ý tắm rửa sạch sẽ hằng ngày.
Tìm và loại trừ nguyên nhân gây bệnh hoặc làm nặng bệnh. Cần xác định các yếu tố gây bệnh thông qua khai thác kỹ tiền sử của người bệnh và làm các thử nghiệm dị ứng tại các cơ sở chuyên khoa về dị ứng. Nếu xác định được chính xác các yếu tố này, người thầy thuốc có thể đưa ra được những lời khuyên thích hợp cho bệnh nhân. Cần loại trừ những loại thức ăn làm nặng bệnh, nhưng cần lưu ý có các thức ăn thay thế để tránh cho trẻ bị suy dinh dưỡng. Nếu bụi nhà là nguyên nhân gây bệnh, người bệnh cần lau rửa giường, thay ga đệm hàng tuần, dùng quạt gió để giảm độ ẩm trong nhà. Nên giặt sạch các quần áo mới trước khi mặc để loại bỏ chất formaldehyde và các hóa chất khác có thể gây kích ứng da còn tồn lại từ quá trình sản xuất và đóng gói. Bạn cũng không nên mặc quần áo quá chật, quần áo bằng vải nilon, tránh mặc đồ len.
Sử dụng thuốc chống viêm: dùng glucocorticoid bôi tại chỗ như kem fluticasone, betamethasone, clobetasone 2 lần mỗi ngày trong giai đoạn cấp, sau khi bệnh đã được kiểm soát, có thể bôi cách ngày hoặc 2 lần mỗi tuần tại tổn thương để ngăn ngừa bệnh tái phát. Những loại glucocorticoid có tác dụng rất mạnh chỉ nên dùng trong thời gian ngắn và tại những vùng dày sừng, không được dùng ở mặt và những vùng da mỏng.
Hiện nay người ta sử dụng một số thuốc có công dụng ức chế dung môi để điều trị viêm da cơ địa rất nhiệu quả và an toàn, ngoài ra việc chiếu tia cực tím cũng đem lại hiệu quả cho các bệnh nhân bị nặng tuy nhiên cũng có nhiều trường hợp bị dị ứng hay còn gọi là bị tác dụng phụ của thuốc làm tình trạng bệnh nặng thêm. Chính vì vậy khi bị bệnh nên đưa trẻ đến bác sĩ da liễu để khám nhằm đưa ra cách điều trị tốt nhất.
Dùng thuốc kháng histamin để giảm ngứa. Do ngứa thường tăng lên về đêm nên có thể sử dụng các loại thuốc kháng histamin có tác dụng an thần vào tối trước khi đi ngủ. Những trường hợp bệnh nặng, không đáp ứng với các điều trị tại chỗ, có thể dùng một đợt glucocorticoid đường uống ngắn ngày nhưng phải lưu ý giảm dần liều trước khi ngưng hẳn thuốc.